Cursus Zeefdrukken en powderprinten
Algemene informatie
Overzicht van deze cursus / workshop | |
---|---|
Voor wie is de workshop bedoeld? | Voor degenen die meer willen weten van de achtergronden en mogelijkheden van deze techniek. |
Gevraagde voorkennis | Geen |
Kosten / deelnemer | |
Duur | 2 dagen (zie Cursuskalender) |
Lunch inbegrepen? | Nee. Wel zelf een lunch meenemen. |
Eventueel bijkomende kosten | Alleen indien afwijkende materialen gebruikt worden. Dit in overleg met de cursusleider |
Min / max aantal deelnemers | 3 / 4 |
Boek aanwezig? | Nee |
Handout beschikbaar? | Ja, maar ook zelf aantekeningen en foto’s maken is handig |
Kunt u uw gemaakte object direct meenemen? | Nee, het object wordt door ons in de glasoven gezet en gestookt. U kunt het later komen ophalen. |
Belangrijk
Op de Cursus/Workshopkalender ziet u de geplande data van de workshops.
Door u aan te melden gaat u akkoord met onze Inschrijvingsvoorwaarden en de Veiligheidsvoorschriften
Beschrijving
In deze cursus, verdeeld over twee dagen, leert u de basistechniek van het zeefdrukken op glas en het insmelten van de gezeefdrukte afbeelding in glas. U maakt kennis met de het zeefdrukraam, het zeefdrukgaas, de rakel en de holrakel, en u leert verschillende manieren om een ontwerp op uw zeefdrukraam over te brengen. Met de rakel drukt u een speciale verf door de gemaakte afbeelding op het zeefdrukgaas heen op het papier of glas dat onder het zeefdrukgaas ligt . Er is een weliswaar een uitgebreide hand-out, maar het is verstandig tijdens de cursus ook zelf aantekeningen (en eventueel foto’s) te maken. Voorkennis van het zeefdrukken of van glasfusing (voor het insmelten van de gezeefdrukte pigmenten) is niet nodig.
Indien u na de cursus verder wilt gaan met zeefdrukken op glas, dan kunt u tegen een vergoeding gebruik maken van ons atelier en onze materialen en gereedschappen. Vraag ons naar de voorwaarden en tarieven!
BELANGRIJK. Deze cursus is een technische cursus. Het leren van de verschillende zeefdruktechnieken staat voorop. Het maken van een mooi object is hieraan beslist ondergeschikt. We laten u zien hoe u met eenvoudige middelen en weinig investering thuis al kunt zeefdrukken.
Eerste dag
De eerste dag leggen wij u bij een kop koffie de basistechniek van het zeefdrukken uit en laten wij u de gereedschappen en materialen zien die we in de cursus gaan gebruiken. Hierna gaan we in het atelier aan de gang. Deze eerste dag staat in het teken van methodes van zeefdrukken zonder fotogevoelige emulsie op het zeefdrukgaas. We maken eerst met behulp van krantenpapier een sjabloon voor de zeef en drukken deze achtereenvolgens als proefdruk op papier en vervolgens op floatglas (1e werkstuk). Alle afmetingen van werkstukken zijn ca. 15 x 15 cm.
Hierna passen we een tweetal andere technieken toe. We maken eerst een tekening direct op de zeef met zogeheten screenfiller. Dit is een dikkere vloeistof die je met penseel direct op je zeef kunt aanbrengen. Waar je de screenfiller hebt aangebracht kan geen verf door de zeef komen. Je moet dus “omgekeerd” denken en tekenen. Daarna maken we letter-sjablonen of een tekening van snijfolie of papier die je op de zeef plakt. Ook hier moet je “omgekeerd” denken, net als hiervoor. Hiermee kun je eenvoudig tekst en tekeningen gaan zeefdrukken.
We rakelen met zeer fijne glaspigmenten van Splinter & de Vosch. Deze maken we aan met een medium op waterbasis, om een soort verf te krijgen. Omdat de pigmenten die wij gebruiken in feite heel fijn gemalen glaspoeder zijn, versmelten ze helemaal met het glas.
Daarnaast kunnen we ook rakelen met niet-glaspigmenten (b.v. oker-pigment van fijngemalen ijzeroxide), waarvan we zelf een zeefdrukpasta maken. Omdat dit geen glaspoeder is versmelt dit niet met het glas waarop we zeefdrukken, maar we kunnen het insluiten tussen twee lagen glas. Hoewel dit geen onderdeel van de cursus is laten we u wel de mogelijkheden hiervan zien, omdat dit alle ruimte geeft voor experimenteren!
Alle glasplaatjes gaan ’s avonds de oven in om te versmelten die we op de tweede dag van de cursus bekijken en bespreken.
Tweede dag
De tweede dag besteden we aan de uitleg van het werken met een (UV-)lichtgevoelige emulsie die we op het zeefdrukgaas aanbrengen met de holrakel. U maakt vervolgens zelf een ontwerp op speciaal acetaatfolie, dat ultraviolet (UV)-licht doorlaat. Met speciale verfstiften, oostindische inkt, speciaal krijt, “screenfiller”, etc.maakt u delen van het acetaatfolie zwart: hier komt dus geen UV-licht doorheen. Op een belichtingstafel, waarin de UV-lamp zit, belichten we vervolgens het zeefdrukraam dóór uw ontwerp op acetaatfolie heen. Die delen van het zeefdrukgaas, waar nu géén UV-licht op de lichtgevoelige emulsie is gekomen (de delen van uw ontwerp die u zwart gemaakt hebt), kunnen nu met een waterstraal weggespoeld worden. Op deze plaatsen is de zeef “open” en kunt u dus de inkt door de zeef op uw papier of glas aanbrengen.
In plaats van een tekening te maken op de transparante folie kunnen we ook een foto op de computer zó bewerken dat we deze met een laserprinter op de transparant kunnen overbrengen. Deze foto moet geheel in zwart-wit zijn. Grijstinten kunnen we benaderen door de afbeelding te rasteren. U mag een zwart-witfoto aanleveren, het liefst enkele dagen voor het begin van de cursus. Wij kunnen dan beoordelen of de foto op transparant gezet kan worden, om hem vervolgens fotografisch op het zeefdrukraam te zetten. U leert tijdens de cursus ook welke goede gratis (!) software beschikbaar is om uw foto te bewerken.
De op het glas gezeefdrukte pigment wordt eerst ingebrand op het glas. Eventueel kunnen we daarna op de bedrukte en gestookte glasplaat een tweede transparante glasplaat leggen om de zeefdrukinkt in te sluiten. Alle glasplaten gaan dan weer de oven in. Enkele dagen later zijn de glasplaten klaar om opgehaald te worden.
Tenslotte maakt u ook kennis met het zeefdrukken met fijne glaspoeders, zogenaamde fritten. Deze glaspoeders zijn echter veel groffer dan de hiervoor gebruikte zeefdrukpasta’s. Daarom gebruiken we hierbij een zeef met grotere maasopening. We noemen dit “powder printing” (poeder printing).
Tijdens de cursus krijgt u veel informatie over de gebruikte artikelen, de leveranciers hiervan en de prijzen. Zo kunt u na de cursus direct aan de gang uw materialen aan te schaffen bij goede en betaalbare leveranciers.
Een geschikt boek voor zeefdruk is De Zeefdruktechniek, van Jan van Duppen (Cantecleer, ISBN 9021307464, 1986). Hoewel dit boek niet meer geleverd wordt is het nog wel op verschillende plaatsen tweedehands te koop. Het boek dateert van 1986, maar de zeefdruktechniek is weinig veranderd sinds die tijd. Wel zijn er tegenwoordig vele watergedragen pigmenten en fotogevoelige emulsies te krijgen. Vroeger waren deze middelen veelal op schadelijke oplosmiddelen gebaseerd. Verder zijn er zeer veel Youtube-filmpjes te vinden: zoek op “zeefdrukken” of “silk screen printing”.